GroenLinks, PvdA en BBB initieerden een rondetafelgesprek op het provinciehuis met buschauffeurs, vakbonden, werkgevers, het Centraal Bureau voor de Statistiek en politici. Omroep Brabant deed verslag van het gesprek. “Lange ritten zonder pauze, een hoog ziekteverzuim, vaak sprake van intimidatie en een werkgever die constant de randen van de cao opzoekt. Het is geen nieuws dat de arbeidsomstandigheden van buschauffeurs al lang ondermaats zijn. De oorzaak is volgens hen duidelijk: 'Het openbaar vervoer is te veel onderworpen aan de grillen van de markt'.” [...] "GroenLinks wil dat de provincie bij het gunnen van de concessie voorwaarden opstelt voor de arbeidsomstandigheden. Openbaar vervoer is een basisrecht, maar de laatste jaren is het alleen maar uitgehold."
Naar aanleiding van de bijeenkomst schreven Fiona Bijl (PvdA), Laura van Hazendonk (GroenLinks) en Wilfred Lauwen (BBB) een opiniestuk dat werd gepubliceerd in het Eindhovens Dagblad op 6 januari 2024. “Het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer is een kwestie van fatsoen. Maar het is dus óók cruciaal voor een goede dienstverlening aan onze gemeenschap. Het is onze plicht als overheid, werkgevers én samenleving om een omgeving te creëren waarin buschauffeurs prettig en veilig kunnen werken.” De volledige tekst kun je hieronder lezen.
De komende maanden onderzoeken wij wat we als provinciale opdrachtgever kunnen doen om het beroep van buschauffeur weer aantrekkelijk te maken en de toekomst van het Brabantse openbaar vervoer veilig te stellen, zodat het weer de basisvoorziening wordt die het moet zijn. Heb jij ideeën? Neem gerust contact met ons op!
Buschauffeurs zijn onzichtbare helden in onze samenleving
Het openbaar vervoer in Noord-Brabant speelt een cruciale rol in het dagelijks leven van vele inwoners. Openbaar vervoer opent deuren naar werk, onderwijs en sociale activiteiten. Zo wordt niemand buitengesloten van essentiële kansen. En de buschauffeurs zijn hierbij de onzichtbare helden die deze vitale dienst mogelijk maken.
Het belang van een goed functionerend openbaar vervoersysteem kan niet worden onderschat. Een belangrijk pluspunt van openbaar vervoer is toegankelijkheid. Het opent deuren voor mensen die geen eigen auto hebben. Denk hierbij aan jongeren en ouderen, mensen met een verstandelijke of fysieke beperking, de mensen met beperkte financiële middelen en de milieubewuste reiziger.
Het openbaar vervoer draagt bovendien bij aan een duurzame en milieuvriendelijke samenleving. Het gebruik van groepsvervoer vermindert immers de uitstoot van schadelijke stoffen en draagt zo bij aan een schonere lucht. Bovendien is openbaar vervoer een sleutelfactor in het verminderen van verkeersopstoppingen. Door meer mensen te stimuleren om het openbaar vervoer te gebruiken, worden wegen minder druk en wordt de reistijd voor iedereen korter. Daarmee is het openbaar vervoer een essentiële bouwsteen voor een welvarende en duurzame toekomst.
De praktijk is echter een stuk lastiger. We hebben te maken met uitvallende en overvolle bussen, klachten van chauffeurs over werkdruk en stakingen. De oplossing ligt wat ons betreft in het erkennen van de oorzaken achter deze problemen. Tijdens corona zijn vele buschauffeurs met een uitzendcontract ander werk gaan doen. En in een krappe arbeidsmarkt, is buschauffeur worden niet het eerste waar werkzoekenden (zonder D-rijbewijs) aan denken. Daarbij komt dat de gemiddelde leeftijd van een buschauffeur nu behoorlijk hoog is. We krijgen de komende jaren dus ook nog te maken met een flinke uitstroom van chauffeurs die met pensioen gaan. Het behouden en werven van buschauffeurs is daarmee cruciaal voor de toekomst van Brabant.
Eerder dit jaar is een nieuw CAO-akkoord bereikt. Zo is er een fors hoger loon en worden roosters beter afgestemd op het privéleven. Maar is dit genoeg om het vak van chauffeur weer aantrekkelijk te maken? Het personeelstekort gecombineerd met het gedrag van een deel van de reizigers zorgt namelijk voor uitdagende arbeidsomstandigheden. Buschauffeurs worden geconfronteerd met agressief gedrag van passagiers, lange werkdagen en weinig ruimte voor pauzes. Het aanpakken van deze problemen verbetert de tevredenheid onder buschauffeurs. De chauffeur moet weer tijd hebben service te verlenen. Ze wil een einde aan het gevoel te moeten optrekken terwijl een passagier met een rollator nog naar een vrije zitplaats schuifelt. Dat is immers in niemands belang.
Het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer is een kwestie van fatsoen. Maar het is dus óók cruciaal voor een goede dienstverlening aan onze gemeenschap. Het is onze plicht als overheid, werkgevers én samenleving om een omgeving te creëren waarin buschauffeurs prettig en veilig kunnen werken. Kunnen we met elkaar het beroep van buschauffeur nieuw leven inblazen? En daarmee de toekomst van het openbaar vervoer veilig stellen?
Wij onderzoeken wat wij als provinciale opdrachtgever hierin kunnen doen. Maar jij kan óók helpen! Reageer je frustraties over de dienstregeling en volle bussen niet af op de chauffeur. Zeg eens wat vaker dankjewel. En kijk om je heen wie er interesse heeft in het chauffeursvak: zij-instromers, studenten of jongeren die hun eerste beroep kiezen. Zo zorgen we samen dat het busvervoer weer een goede basisvoorziening wordt. Voor een duurzaam bereikbaar Brabant. Met de buschauffeurs als zichtbare helden die deze vitale dienst mogelijk maken.
Fiona Bijl (PvdA), Laura van Hazendonk (GroenLinks) en Wilfred Lauwen (BBB), zijn sinds april 2023 lid van de Provinciale Staten van Noord-Brabant
![Fiona (PvdA) en Laura (GL) op station Eindhoven. Ondertiteling: [Laura] "Waarom staan we hier Fiona?"](/sites/groenlinks/files/styles/823x464/public/2024-01/Schermafbeelding%202024-01-07%20busvideo%20kleiner.png?h=bc25df09&itok=9ns2B7xy)