‘Vandaag hebben we samen een ruimte betreden. Een plek die vroeger een natuurkundig laboratorium was en vandaag opnieuw die functie kreeg: een laboratorium van ideeën, uitwisselingen, passies, meningen. 

Bij het binnenkomst is de toon al gezet. Dat zit ‘m voor een klein deel in de groene jurken, overhemden, T-shirts, maar vooral in de begroetingen:
‘Jullie zaten niet bij ons in de trein. Zijn jullie met de auto?’ – bedenkelijke blik
‘He, ben je druk? Energie?’ – de essentie hangt al na enkele uitgewisselde woorden boven het gesprek
Er is een mengeling van leeftijden, achtergronden, dorpelingen en stedelingen – voornamelijk stedelingen, misschien is de partij elitair, wordt aan het begin bedenkelijk gezegd, maar dat is voor een volgende therapiesessie – er zijn nieuwe leden, leden die er al lang bij zijn, wethouders, bestuurders, zoals in een laboratorium kom je tot de beste resultaten als je alle onderdelen evenwichtig verzameld en laat inwerken op elkaar. 

Vandaag zijn we hier samengekomen met 
mensen van boven en mensen van beneden 
en alle mensen daartussen.
Deze mensen kwamen samen in een gebouw,
maar hebben zich voornamelijk in de gang bevonden.
En iedereen weet:
de beste verbindingen, 
de beste ideeën
beginnen in de gang
de kwetsbaarste zaken
de meest relevante 
worden in de gang gedeeld.
Op de trap. 
Van boven naar beneden.
Of omgekeerd.

Door mensen van boven
en mensen van beneden 
samen te brengen
kan er een balans ontstaan.
Een verbinding.
Tussen hard en zacht,
tussen regelgeving en daadkracht
tussen feiten en recht
tussen divergeren en convergeren
en stuit je plots 
onverwacht
op een dubbele diamant.

Door de gang van het laboratorium
bewoog Brabant.
Brabant, ook wel: Rupsje nooit genoeg.
Althans, dat was zijn bijnaam in het verleden. 
Want nu heeft Rupsje nooit genoeg genoeg.
Maar hoe gaat ie het verdelen.
Er is veel geld, dat is in het laboratorium
meermaals gezegd,
ik citeer: ‘We hebben heel veel geld in Nederland’,
‘Brabant heeft gelukkig veel geld’
of in een andere zaal: ‘We hadden in 2022 wat geld over op de begroting’,
in diezelfde zaal: ‘Het gaat financieel goed met GroenLinks’,
maar hoe ga je ermee om?
Hoe verander je een wereld
waarin groei een stopwoordje is,
waarin groeien over geld en niet over lengte gaat,
hoe verander je die wereld
naar een ander perspectief? 
Hoe ga je van bouwen, bouwen, bouwen
naar vinden, vinden, vinden?

Soms is het dan goed om het dak op te gaan.
Een dak biedt overzicht.
Op een dak zien complexe vraagstukken er eenvoudig uit 
Als lego kun je ze oppakken 
en van alle kanten bekijken.

Op een dak kun je de ‘plekken der moeite’ zoeken.
Omcirkelen en wijzen: ‘Daar moet onze aandacht heen gaan.’
Zo kregen we een luchtfoto van de Wielewaal te zien. 
Een aaneenschakeling van tuinen als nieuwe kamers voor de stad.
Een doolhof, een rotstuin, een verzameling naaldbomen
waar straks van genoten kan worden.
Het verleden is terug gewonnen.
De verboden stad wordt begaanbaar.
De verboden tuin wordt van ons én van de natuur. 

Op een dak kun je de ruimte zien
het speelveld 
naast de invloed van het nieuwe kabinet.
Een gemeente heeft autonomie,
waarin mogelijkheden zitten 
voor eigen standpunten en doelen.

Op een dak kun je beseffen dat al die daken
ook ruimte hebben die benut kan worden. 
In de verboden stad kreeg één van de daken
zelfs een kroon,
gemaakt van windturbines en zonnepanelen. 
De klimaatkoningin ziet 
hoe de stad in de steigers staat.
Aan de horizon gloort de toekomst al. 

Want ja, op een dak kun je uitkijken naar straks,
naar plannen die hoop geven,
en dat is prettig.
Heel prettig.
Misschien soms te prettig. 
Soms moet je daarom via de trap weer even naar beneden gaan. 

Luister je naar Aiden, van het project Bouwdepot,
die op hun achttiende verjaardag
een veilige safehouse met jongeren van 12+
moest ruilen voor de daklozenopvang met vooral oude mensen
Hun is door een vechtscheiding 
in een depressie beland
in een studie
in een burnout
in schulden
en kwam toen bij Bouwdepot
kreeg een jaar lang een maandelijkse schenking
kon hierdoor 
naar de genderpoli in Amsterdam
werken bij een klantenservice
een woning vinden
en vooral: regie over hun eigen leven
rust in het hoofd

Als je de trap af loopt,
kun je in gesprek gaan met andersdenkenden.
Maar hoe doe je dat
als je niet dezelfde feiten deelt?
Als je waarden verschillen? 
Beneden kun je proberen te begrijpen
wat de ander vindt
Kun je vragen:
Waar haalt u die feiten vandaan?
Kun je beseffen dat het 
niet alleen gaat 
over het beïnvloeden van de ander
maar ook om het leren van de ander.
Zoals op een T-shirt van één van de leden stond:
De ander da zijn wij.
Ik kan u alvast een gespreksstarter bieden,
geplukt uit het programma:
schijnbaar is niemand echt tegen schone lucht.

En als de lucht geklaard is,
kom je elkaar echt tegen.
De mensen van boven,
de mensen van beneden 
en alles daartussen.
Maar dan is het wel belangrijk
dat men de moeite neemt 
om de trap te betreden.
Van boven naar beneden
of omgekeerd’.