Arme bijen. Ook al kwakkelt de winter, we weten nu al dat veel honingkasten leeg zullen blijven als het weer warmer wordt. Wintersterfte van een bijenvolk is natuurlijk. Maar al tientallen jaren verdwijnen er elke winter meer bijenvolken. Hoe minder honingbijen, hoe minder bestuiving. Bijensterfte brengt onze wereldwijde voedselproductie in gevaar.
Je zou denken dat dit de alarmbellen doet rinkelen. Dat is ook zo. Regeringsleiders zoeken elkaar op. Gerenommeerde wetenschappers slaan de handen ineen. Uit Europa komt strenge regelgeving over bestrijdingsmiddelen. En Nederland? Nederland is nog druk aan het polderen. Maatregelen om bijen te beschermen mogen hier liever geen geld kosten of de landbouwopbrengst in gevaar brengen.
Dat kan anders. Een snelle goede aanpak van bijensterfte is in het belang van de bijen en onze eigen toekomst. Te beginnen in Brabant, landbouwprovincie bij uitstek. Eind oktober 2014 namen Provinciale Staten een voorstel bijengezondheid aan. Daarin maatregelen om bestaand beleid te verbinden en versnellen. Bijenlinten, bloemrijke akkerranden, ruimte voor burgerinitiatieven. Sympathiek. Maar voor het behoud van de bijen nog lang niet genoeg. Wij dienden mede een initiatiefvoorstel in om bijensterfte breed, systematisch en grootschalig aan te pakken.
Denk aan meer (jonge) imkers opleiden en lupineteelt in plaats van maïs. Daar was destijds geen meerderheid voor. Na de Statenverkiezingen hopelijk wel.
Het meeste valt te verwachten van een verbod op de nieuwe generatie bestrijdingsmiddelen (neonicotinoïden). Het middel imidacloprid voorop, wat in Brabant grootschalig en preventief wordt ingezet. De wetenschap steunt ons bij een verbod. Een wereldwijde meta-studie naar risico’s van neonicotinoïden belichtte 800 onderzoeken uit de afgelopen 5 jaar. De conclusies zijn helder. De onderzoekers waarschuwen voor de effecten van die systemisch werkende middelen. Deze zijn tot 10.000 keer giftiger zijn dan DDT. Net als bij DDT en organofosfaten zijn ze eerder keurig toegelaten door de overheid, maar moest dezelfde overheid toch later concluderen dat de stoffen wel een heel nadelig effect hadden op onze natuur en onze gezondheid.
Zoveel tijd hebben we niet meer. Om de bijen weer gezond en weerbaar te krijgen, moeten er twee dingen gebeuren. Honing en azijn. Honing: meer bloemen, meer natuur, meer verbindingen. En azijn: een verbod op bestrijdingsmiddelen. Natuurlijke gewasbescherming is in steeds meer landen beleid. Door wisselteelt en biologische middelen kunnen plagen worden voorkomen. En als een plaag uitbreekt, zijn er voldoende alternatieven. Genoeg boeren laten al zien dat het kan; nu Brabant nog. Zorg in de lente van 2015 voor blije bijen!