Een meerderheid in Provinciale Staten (PS) van Brabant wil de afspraken over de zogeheten ‘lopende zaken’ rond uitbreiding van megastallen opnieuw versoepelen. GroenLinks is hier fel op tegen. Fractievoorzitter Johan Martens: “Door deze versoepeling blijken de besluiten van 19 maart tegen megastallen een illusie. De GroenLinks fractie had al op 19 maart een duidelijke definitie voor een lopende zaak. Als de coalitiepartijen dit hadden overgenomen was er nu geen sprake van een zwalkend beleid.”
Na de megastallendiscussie in Provinciale Staten op 19 maart was het gevoel dat we een grens hadden getrokken. Uitbreidingen van intensieve veehouderij zou aan strikte regels worden gebonden. In de maanden daarna leken er steeds meer lopende zaken te komen en de criteria daarvoor leken te worden opgerekt.
Afgelopen december besloot echter een meerderheid van Provinciale Staten (met steun van de VVD) om een heldere grens te trekken: alleen bedrijven die op 19 maart 2010 een schriftelijke aanvraag hadden ingediend voor een megastal, mochten alsnog uitbreiden. Aanvragen na die datum zouden niet meer in behandeling worden genomen.
Versoepeling regels
Amper een maand later geeft de VVD (tot genoegen van het CDA) ineens aan vóór versoepeling van dit besluit te zijn. Ook PvdA en D66 neigen nu die kant op te gaan. Het komt er op neer dat gemeenten de ruimte krijgen om alsnog aan te tonen dat een aanvraag voor een megastal gehonoreerd moet worden. Ergo: ondanks mooie woorden om de groei van de vee-industrie in Brabant een halt toe te roepen, blijkt telkens opnieuw dat een meerderheid in Provinciale Staten (CDA, VVD en PvdA voorop) de burgers in Brabant voor de gek houdt.
Want zodra de machtige landbouwlobby met schadeclaims begint te dreigen, krijgen deze partijen slappe knieën. Het gevolg is wel dat de veestapel in Brabant nog steeds groeit en de komende jaren blijft groeien.
Onlangs riep gedeputeerde Ruud van Heugten (CDA) tijdens een verkiezingsbijeenkomst dat er in Brabant geen plaats is voor megabedrijven. Die uitspraak moet minstens met een flinke lepel zout worden genomen. In oktober nam PS de provinciale Structuurvisie Ruimtelijke Ordening aan, waarin gebieden als De Kempen en De Peel worden aangewezen als provinciale concentratiegebieden voor intensieve veehouderij en aanverwante bedrijven (mestfabrieken, enz). Opmerkelijk detail: de provincie gaat hierbij zelf het initiatief nemen.
Rapport: burgers onvoldoende gehoord
Helaas is hier geen sprake van een incident, maar van een structureel probleem. Uit een rapport van onderzoeksbureau Royal Haskoning dat op 24 december door de provincie is vrijgegeven, blijkt dat de burgers van Brabant onvoldoende door de provincie zijn betrokken bij de besluitvorming rondom de reconstructie van het landelijk gebied.
Royal Haskoning concludeert: “Het people-perspectief kwam slecht uit de verf en bleef beperkt tot leefbaarheid en bescherming van cultureel erfgoed. Volksgezondheid kwam pas na het uitbreken van de Q-koorts op de politieke agenda. Bij de samenstelling van de reconstructiecommissies lijkt er meer te zijn gekeken naar de shareholders (aandeelhouders met machtsmiddelen) dan naar de stakeholders (belanghebbenden).”
Ook de communicatie met de Brabantse burgers is volgens de onderzoekers een ‘onderschatte opgave’ gebleken. “De burger werd in het proces onvoldoende meegenomen of liet zich onvoldoende meenemen door de abstractie van plannen. (..) Pas als burgers in de uitvoeringsfase geconfronteerd worden met de fysieke gevolgen van de reconstructieplannen (megastallen) ontstaat er maatschappelijke onrust.”