DEN BOSCH - Tijdens de begrotingsbehandeling werden de fractieleden van GroenLinks verrast door CDA en PvdA met een voorstel om de drie aangekondigde proeven met gratis openbaar vervoer niet uit te voeren, maar in plaats daavan in de hele provincie Brabant een laag tarief in te voeren voor alle reizigers. Kinderen tot 12 jaar en ouderen boven de 65 kunnen volgens het nieuwe voorstel gratis reizen.

GroenLinks Brabant zal het voorstel om in heel Brabant goedkoop busvervoer aan te bieden serieus in overweging nemen. Voorwaarde is wel dat het aanbod moet leiden tot een kwaliteitsverbetering van het busvervoer. Dus schone en toegankelijke bussen. Daarnaast moet het aanbod, met name op het platteland, stijgen.

En er moet ruimte komen voor moderne en innovatieve vormen van openbaar vervoer. De mogelijkheden zijn legio. Door aanleg van vrije busbanen moet de reistijd van het openbaar vervoer worden verbeterd, zodat het een goed en praktisch alternatief wordt van de auto.

Trein
Uiteraard is een goede aansluiting op het treinvervoer eveneens van groot belang.
Daarom moet er haast worden gemaakt met de verbetering van reizigersinformatie. In Den Bosch bijvoorbeeld, waar helemaal geen informatievoorziening over vertrektijden van het busvervoer bestaat, is regelrechte anti-reclame voor het busvervoer. Nota bene in de stad waar het provinciebestuur zetelt.

Wat ook ontbreekt, is heldere communicatie over tarieven. Alleen reizigers die frequent gebruik maken van de bus zijn waarschijnlijk op de hoogte van de goedkope tarieven , zoals een met-elkaartje of het dalurenkaartje. Het grote verschil in tarieven, mede veroorzaakt door de vele experimenten met gratis openbaar vervoer, maakt het niet overzichtelijk voor de reiziger. Een eenduidig tarief voor alle reizigers betekent in dit opzicht een verbetering.

Opstapplaatsen
Groenlinks zal naast bovenstaande aandachtspunten ook aandacht vragen voor aanvullende maatregelen die door gemeenten uitgevoerd moeten worden. Allereerst moeten er fysieke aanpassingen komen bij opstapplaatsen, zodat kinderwagens, rollators en vervoermiddelen voor gehandicapten eenvoudiger toegang krijgen tot de bus. Veel nieuwe bussen hebben gelukkig al een verlaagde instap.

Niet populair, maar ook de parkeertarieven in de centra moeten worden verhoogd, terwijl parkeren aan de rand van gemeenten juist goedkoper of gratis moet worden. Verder moet in de stadscentra voorrang worden verleend aan het busvervoer. Daarmee wordt voorkomen dat het openbaar vervoer in dezelfde file terecht komt als de auto's.

Taxibus
In overleg met gemeenten moet tenslotte een haalbare oplossing worden gevonden voor mensen die toch afhankelijk blijven van de taxibus. Het kan niet zo zijn dat een kwetsbare groep mensen die vaak al voor hoge kosten staat, meer voor zijn vervoer betaalt in vergelijking met gezonde medemensen.

Een laatste punt dat GroenLinks aan de orde zal stellen, is dat wat ons betreft voorrang gegeven moet worden aan proeven met gratis openbaar vervoer bij knelpunten die ontstaan bij herstructurering van snelwegen of andere wegopbrekingen. Veel files worden namelijk veroorzaakt door wegwerkzaamheden. Op deze trajecten moeten reizigers zeker worden verleid gebruik te maken van het openbaar vervoer.

Voorgeschiedenis
In februari van dit jaar werd door toenmalig fractievoorzitter Jan Melis van het CDA een compromisvoorstel ingediend in overleg met alle fracties in Provinciale Staten om drie proeven voor gratis of goedkoop busvervoer uit te proberen in Brabant. Elk van de drie proeven kreeg een andere invulling:

 

  • Gratis voor iedereen
  • Gratis voor jongeren tot 12 jaar en 65-plussers
  • Een vast laag tarief voor elke reiziger

 

 

 

 

Tevens werd afgesproken dat er met drie gemeenten overeenstemming moest komen voor het uitvoeren van deze drie proeven. Een daarvan moest bovendien een deel van het platteland bestrijken.

Compromis
Ondanks een aantal bedenkingen stemde GroenLinks voor dit compromis. Immers elke fractie die zich actief profileerde in de discussie rond gratis openbaar vervoer had weer andere redenen en andere voorwaarden. Met name SP en PvdA riepen om het hardst wie van hen de initiatiefnemer van dit voorstel was. Beide partijen zien gratis busvervoer vooral als middel om een deel van de bevolking uit een sociaal isolement te halen. CDA was tot dat moment altijd een tegenstander van gratis geweest.

Groenlinks heeft steeds gesteld dat openbaar vervoer een basisvoorziening is die van goede kwaliteit dient te zijn en toegankelijk voor gehandicapten en ouderen. Een vorm van gratis openbaar vervoer, bij voorkeur in de spits, heeft volgens GroenLinks een stimulerend effect op het gebruik van het busvervoer en draagt daarmee bij aan het bestrijden van het fileleed.

Gratis abonnementen
Bij de uitvoering van dit plan denken wij vooral aan het aanbieden van abonnementen door werkgevers. De overheid moet op haar beurt werkgevers financieel compenseren of stimuleren om dergelijke abonnementen te verstrekken aan hun medewerkers. Ook andere vormen van gratis abonnementen aan doelgroepen, bijvoorbeeld aan ouderen kan helpen om mensen gebruik te laten maken van het openbaar vervoer.

 

Een overweging voor Groenlinks is dat door het terugdringen van het autogebruik het milieu wordt ontlast en het leefklimaat in steden en langs drukke wegen wordt verbeterd. En zeker niet onbelangrijk: minder auto's op de weg betekent extra ruimte voor het personen- en vrachtverkeer dat écht niet met het openbaar vervoer kan reizen.

In de uitvoering van de motie was het provinciebestuur tot nu toe erg traag. In Tilburg, Eindhoven en Helmond kan op korte termijn een vorm van gratis openbaar vervoer worden gerealiseerd. Inmiddels zijn in de provincie allerlei scenario's uitgewerkt, maar het provinciebestuur houdt deze telkens aan om allerlei redenen. Aanhoudende onrust over de uitbesteding van het streekvervoer en uitgifte van de nieuwe concessie aan Arriva was er een van. Het begon erop te lijken dat elke reden werd aangegrepen om de motie niet uit te voeren.