Miljoenen moeten bezuinigen, terwijl het Ontwikkelbedrijf juist miljoenen oppot. Dat is de wrange uitkomst van de bespreking in Provinciale Staten over het Ontwikkelbedrijf. Een motie die GroenLinks mee indiende om het tij te keren, haalde het helaas niet. Cultuur, samenleving en natuur zijn de grote verliezers. Forum-Gedeputeerde De Bie liet de Staten in verwarring achter.

Het Ontwikkelbedrijf is het best bewaarde geheim van de provincie. Hierin doen we grote projecten met grote impact tegen (logischerwijs) forse kosten, terwijl we er relatief weinig verantwoording over afleggen aan de Brabanders.

Zo lazen we in de media dat we blijkbaar als provincie tien tot twintig miljoen gaan investeren in het CSM-terrein in Breda. Goed dat de Gedeputeerde later inzag dat dit eerst naar de volksvertegenwoordiging moet en dan pas naar buiten. In de stukken zelf stond hier nauwelijks wat over.

Geen moetjes

Het Ontwikkelbedrijf doet deels goede dingen. Inhoudelijk zijn we als GroenLinks-fractie best tevreden met de projecten die ten goede komen aan woningbouw, energiebesparing, veiligheid, herbestemming van liefst ook kleinschalig erfgoed, verbetering  van ons landschap en transformatie van industrie- of spoorzones op een manier dat Brabanders en andere bezoekers er plezier van hebben.

Want soms lijkt dit Ontwikkelbedrijf vooral garant te staan voor ‘moetjes’ omdat andere partijen er geen geld voor hebben. We hebben ons in deze Staten vaker kritisch uitgesproken over Metalot/Nyrstar en zeker ook over de Tuinbouw Ontwikkelings Maatschappij, de glastuinbouw in Deurne en Ruimte voor Ruimte. Het is onze Staten veel te rooskleurig voorgespiegeld, daar hebben wij als GroenLinks altijd voor gewaarschuwd en helaas blijkt zoveel jaar naar dato dat het inderdaad economisch en maatschappelijk nauwelijks rendeert.

Forum-Gedeputeerde heeft geen inhoud

Om geen oude plaat af te spelen stelden we op 6 november enkele nieuwe vragen en opmerkingen. Zoals over natuur: hoe draagt het project ‘Delta zichtbaar in beweging’ concreet bij aan natuurherstel en onze wateropgaves? Wat zijn de natuurdoelen en hoe worden deze gerealiseerd? Bij mogelijke inzet van provinciaal natuurgeld moet er natuurlijk wel een natuur-plus inzitten.

Gedeputeerde De Bie (Forum voor Democratie) kon hier totaal niet mee uit de voeten. Inhoudelijke vragen ‘moesten we maar bij de begroting stellen’, hij ging alleen over de financiën. Hij beweerde dat het Ontwikkelbedrijf ‘vooral een financieel gedreven instrument’ is. Terwijl we nu juist hadden afgesproken dat het eens een keer inhoudelijk over het Ontwikkelbedrijf mocht gaan. En terwijl we juist als provincie instappen als er maatschappelijke meerwaarde te halen is. Anders zouden we we geen gronden saneren, overlastgevers uitkopen, nieuwe bestemmingen geven aan industrieterreinen, havens kopen om deze uit handen te houden van criminelen...

Cultuurpijn ontkend

De reserves van het Ontwikkelbedrijf zijn 235 miljoen euro. De reserves komen ver uit boven de bandbreedte die overheden met elkaar hebben afgesproken. Door technisch doorvragen ontdekte GroenLinks dat er normaal 9,7 miljoen zou zijn teruggevloeid naar de algemene middelen, als het College niet de truc had uitgehaald in mei (toen de financiële onderhandelingen van het nieuwe bestuursakkoord in volle gang waren) om het Beheerstatuut te wijzigen. Om er later aan toe te voegen dat we de reserves zouden moeten oppotten. En waarom? Gedeputeerde De Bie sprak alarmistisch van een ‘extreme noodsituatie’ en een ‘eenmalige iets’ dat later niet meer zou voorkomen. Er zou uitstel van betaling zijn aangevraagd binnen drie projecten in het Grondbedrijf. Maar hierover werden ter vergadering geen stukken voorgelegd. De Bie gaf keer op keer aan dat we ‘voorzichtig moesten manoeuvreren als provincie met het Ontwikkelbedrijf’, maar weigerde de link te leggen met de keiharde bezuinigingen die er vanuit de provincie in coronatijd worden losgelaten op onder meer de cultuursector. Ongelofelijk wrang, en een ontkenning van de noodsituatie in die sector...

VVD alleenheerser

Bezuinigen gebeurt overigens niet op het terrein van mobiliteit van VVD-Gedeputeerde Van der Maat. Aangezien het Ontwikkelbedrijf vooral ten goede komt aan het beleidsveld economie van VVD-Gedeputeerde Van Gruijthuijsen, toont dit maar weer aan hoe oppermachtig de VVD is in deze coalitie. GroenLinks stelde het eerder: inhoudelijk komen de andere coalitiepartijen er niet aan te pas. CDA was slap. Forum had niet eens inbreng in deze vergadering, terwijl het Ontwikkelbedrijf toch vol met ‘achterkamertjesdynamieken’ zit. Maar dan moet je die wel willen zien, natuurlijk. Maar blijkbaar verdwijnen alle kartelachtige woorden als sneeuw voor de zon zodra het pluche lonkt.

Op verzoek van GroenLinks, die een meerderheid van de fracties achter zich kreeg, valt het financiële besluit over het Ontwikkelbedrijf weliswaar op de dag van de begrotingsbehandeling, op 13 november. Waar het natuurlijk ook thuishoort. Maar de kaarten lijken al te zijn geschud, ingeleid door de woordvoerder van de VVD die de ‘steun in slechte tijden’-kaart trok. Het Ontwikkelbedrijf blijft dus ouderwets rijk, terwijl we ons in de meerjarenbegroting arm moeten rekenen. En daar dertig miljoen moeten bezuinigen op cultuur, samenleving, natuur en meer.

GroenLinks vindt dat het Ontwikkelbedrijf deels mooie dingen doet. Maar verwerpt de noodzaak om het weerstandsvermogen zo hoog te houden, terwijl er elders zo’n verschraling toeslaat.