DEN BOSCH - 'Het is hoog tijd dat Brabant serieus werk gaat maken van de fiets! Fietsen heeft immers veel voordelen in vergelijking met andere modaliteiten: fietsen is goedkoop, snel op korte afstanden, duurzaam, snel beschikbaar en gezond! Ondanks al deze goede punten, ligt het fietsgebruik in Brabant al jaren een paar procentpunten onder het Nederlandse gemiddelde. Er is dus een flinke slag te maken!', aldus Paul Smeulders, commissielid van GroenLinks Brabant.
Afgelopen vrijdag werden in de commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid (EMG) een notitie besproken met daarin drie scenario's voor een beter fietsbeleid met de titel 'Fiets in de versnelling'. De notitie is opgesteld door de provincie op initiatief van GroenLinks Brabant en blikt vooruit tot 2020.
Scenario 1: Brabant trapt rustig door
In het eerste scenario 'Status quo' blijven we als provincie doen wat we nu doen: op hoofdlijnen vooral gemeenten stimuleren en co-financieren voor de aanleg van het fietsnetwerk en fietsenstallingen en uiteraard als wegbeheerder de provinciale fietspaden op orde brengen en houden. Voor dit scenario hoeven geen extra middelen worden uitgetrokken. Brabant blijft in dit scenario één van de laagst scorende provincies in Nederland op fietsgebied.
Scenario 2: Een tandje erbij
In het tweede scenario 'Een tandje erbij' wil de provincie zich daarnaast inzetten om een fietssnelweg in Brabant aan te leggen, wordt meer aandacht gevestigd op het recreatieve fietsnetwerk, worden de jeugd en forenzen vaker verleidt op de fiets te stappen door in te zetten op fietsstimuleringspakketten op scholen en betere afspraken met werkgevers en neemt de provincie een coördinerende rol op zich om met verschillende fietspartners samen te werken en gemeenten beter te ondersteunen. Voor dit scenario moet tot het eind van deze bestuursperiode 2 miljoen euro worden uitgetrokken. Brabant komt in dit scenario op het Nederlandse gemiddelde qua fietsgebruik te liggen.
Scenario 3: hoogste versnelling
In het derde scenario 'In de hoogste versnelling' zet de provincie stevig in op het fietsbeleid. Naast bovenstaande onderdelen zal de provincie meer de regie nemen in de projecten, op meerdere locaties (en niet alleen in de grote steden) worden fietsleensystemen, voldoende stallingscapaciteit en veilige routes gerealiseerd. Tenslotte gaat de provincie in dit laatste scenario werk maken van communicatie en promotie, gaat pro-actief met partners in overleg en brengt ze samen om een vliegwieleffect te creëren voor 'fiets' in Brabant. Voor dit scenario moet tot het eind van deze bestuursperiode 4 miljoen euro worden uitgetrokken. Brabant wordt in dit scenario dé fietsprovincie van Nederland.
Geen budget
Gedeputeerde Cora van Nieuwenhuizen gaf tijdens de bespreking aan dat ze ook graag voor scenario 3 zou kiezen, maar dat ze simpelweg geen budget heeft om dit scenario uit te voeren. Waarschijnlijk moet er de komende jaren in provincieland stevig bezuinigd worden en daarop vooruitlopend heeft het college van Gedeputeerde Staten afgesproken dat er geen geld is voor nieuw beleid. Wil een gedeputeerde toch nieuw beleid inzetten, dan moet hij/ zij dat geld binnen de eigen begroting zien te vinden. Volgens Van Nieuwenhuizen is twee miljoen euro nog wel te vinden, maar vier miljoen euro is volgens haar vrijwel onmogelijk.
Paul Smeulders hield vol dat de provincie toch echt voor het derde scenario zou moeten kiezen. "Wanneer je ziet dat al deze maatregelen tot het eind van deze bestuursperiode 'slechts' vier miljoen kost, dan denk ik: dat moeten we meteen doen! Zeker wanneer we dat vergelijken met de enorme bedragen die de provincie investeert in auto-infrastructuur. Ik vind daarom dat Provinciale Staten gebruik moet maken van het budgetrecht en moeten kiezen voor een gedegen fietsbeleid. Haal het geld desnoods ergens anders vandaan."
Enthousiasme vasthouden
Vrijwel alle partijen waren het hiermee eens en stelden dat alleen scenario 3 ambitieus genoeg is voor Brabant. Deze partijen zijn van mening dat het van belang is om het draagvlak en enthousiasme bij de partners vast te houden door ervoor te zorgen dat de financiële middelen voor dit scenario op korte termijn beschikbaar komen. Een meerderheid, bestaand uit CDA en VVD, koos echter voor het veel bescheidener scenario 2.
Dat autopartij VVD (nota bene de partij van gedeputeerde Onno Hoes van Milieu!) weer voor de auto kiest, wekt geen verbazing. Maar dat het CDA verstek laat gaan des te meer. CDA'er Joop Atsma probeert vanuit de Tweede Kamer het fietsgebruik juist te stimuleren. In Brabant komt het CDA niet verder dan mondelinge sympathie voor scenario 3. Toch is dit scenario nog niet helemaal van de baan.
Toch scenario 3
Wat is namelijk het geval: de stemmingen in Statencommissies vinden ongewogen plaats. Met andere woorden: niet de zetelverdeling in Provinciale Staten is doorslaggevend inzake het advies van de Statencommissie, maar de stem van elk indvidueel commissielid. Aangezien er nogal wat Statenleden afwezig waren, viel de stemming toch uit in het voordeel van scenario 3.
SP (2 stemmen), PvdA, GroenLinks, ChristenUnie/SGP, Brabantse Partij en de Partij voor de Dieren (allen één stem) stemden voor; CDA (3 stemmen) en de VVD (2 stemmen) stemden tegen scenario 3. Het gevolg is dat gedeputeerde Van Nieuwenhuizen nu vier miljoen moet gaan zoeken om ervoor te zorgen dat scenario 3 haalbaar wordt.
Voorstel acceptabel
Paul Smeulders: "Ik hoop dat het dekkingsvoorstel van de gedeputeerde ook voor het CDA acceptbel is, zodat de Staten alsnog kiezen voor scenario 3. Is het voorstel van de gedeputeerde niet overtuigend, dan dienen we als GroenLinks bij de begrotingsbehandeling een voorstel in om extra geld uit te trekken voor een ambitieuzer fietsbeleid. De kans dat ons voorstel het haalt, is dan echter een stuk kleiner."