Provinciale Staten hebben in meerderheid, met name door toedoen van de PvdA en de SP, de Havenstrategie Moerdijk 2030 goedgekeurd. Inclusief het door velen verfoeide Logistieke Park Moerdijk (LPM). In december van dit jaar krijgen de Staten nog een kans om het Provinciale Inpassingsplan (PIP) en de exploitatiebegroting goed- of af te keuren. Met name GroenLinks, D66, PVV, PvdD en de Onafhankelijke Fractie verzetten zich tegen het voorstel. GroenLinks had de volgende bijdrage in het debat.
Ons inziens vormt het LPM (Logistiek Park Moerdijk) plan geen echt integraal onderdeel van de Havenstrategie en het is vooral een ondeugdelijk, risicovol, plan met vergaande gevolgen voor de leefbaarheid van de regio, in casu Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. Het Doel-scenario doemt op. Vanwege het risicovolle en ondeugdelijke LPM plan wijzen we de Havenstrategie Moerdijk 2030 in zijn huidige vorm, integraal opgediend, af.
Alhoewel de algemene ambitie voor logistieke ontwikkeling in Brabant en deels ook in Moerdijk door de second opinion over het LPM plan onderschreven wordt, regent het daarna zwaar kritische opmerkingen, met een hele trits suggesties (governance, financiële risico’s, draagvlak) om er nog iets van te maken. De deskundigen, opgeroepen door PS en GS geven, samengevat, het volgende commentaar:
Over de noodzaak voor het LPM heeft de commissie van vijf wijzen nauwelijks een goed woord over. De vraag daarbij is of de beoogde doelgroep van de LPM - waardetoevoegende bedrijven VAL/VAS met een ruimte behoefte groter dan 5 ha – niet elders bediend kunnen worden. De commissie is van oordeel dat zeker het geval is. Enkele uitspraken uit het rapport zijn:
- Moerdijk heeft geen unieke positie in het VAL/VAS segment
- de doelgroep voor het LPM kan ook elders terecht (Tilburg,Venlo, Roosendaal, Oosterhout, België en Duitsland, etc.)
- argumentatie LPM gedateerd, Transatlantic Market Scenario te optimistisch
- Moerdijk slechts extended gate voor binnenvaart, nauwelijks zeehaven
- wel havengebonden logistiek, grote onzekerheid VAL/VAS
- nu al vertrek bedrijven: Tetra Pack, Adidas, DHL, JCL, Spar, Forever Direct
- de verwachtingen omtrent effecten van e-commerce worden overschat
Over de veronderstelde werkgelegenheid is de commissie zo mogelijk nog pessimistischer. Moerdijk en omgeving hebben onvoldoende voorhanden (flexibele) werknemers. De aard van het veelal laagwaardige werk (eenvoudige assemblage, inpakken, ompakken, kwaliteitscontrole) trekt eerder mensen aan uit MOE-landen, zoals Polen of Roemenië. Daarnaast laten de vertrokken bedrijven al veel gaten vallen, alleen al bij Tetra Pack gaat het om honderden banen.Terug van 22.000 naar 17.000 werknemers in de laatste jaren. De geschetste positieve werkgelegenheid scenario’s zijn mogelijk, maar niet waarschijnlijk, aldus de commissie. Het betere werk, VAS (value added services), is maar een klein deel van het werk.
Ook over het nut van het LPM - de economische baten - heeft de commissie bedenkingen. Zij kan de marktpotentie niet los zien van de business case. De combinatie van te hoog ingeschat marktaandeel en te hoge uitgifteprijs levert een positieve business case, maar is om genoemde redenen zeer onzeker.
Verder denkt men dat de provincie de sturing op logistieke bedrijvigheid zwaar overschat. Bedrijven nemen om allerlei hun moverende redenen zelf de investeringsbeslissing.
Kortom, een vernietigend oordeel in de second opinion over de plannen voor een Logistiek Park in Moerdijk.
Los daarvan heeft het Havenschap de oorspronkelijke kritiek op de Havenstrategie ( o.a. van de SER Brabant) nauwelijks opgenomen in de def. versie. Vooral waar het om veiligheid, gezondheid, milieu en natuur gaat. De aanpassingen in de uitvoeringsagenda, gebaseerd op de drie P’s, Profit, People en Planet, zijn marginaal te noemen. Het zijn slechts summiere aanvullingen van de toelichting op hoofdthema’s en dossiers. Dit in tegenstelling tot het VVD standpunt, dat er teveel people en planet ingekomen is.
Er is sprake van een dubbelstrategie, in voetbaltermen een schaarbeweging. Enerzijds ondersteunen van Moerdijk vertrekkers (worden die huizen ooit nog verkocht?) wat de leefbaarheid ernstig aan zal tasten en anderzijds het ‘verbeteren van de leefbaarheid’ voor miljoenen euros. Wat dat betreft was de commissie Nijpels veel duidelijker: misschien moeten we Moerdijk kern wel gewoon opheffen! Of het LPM skippen!
Want geleidelijke uitvoering van het LPM en eventueel de Roode Vaart betekent het knevelen van het dorp Moerdijk op punten als hinder, overlast, veiligheid, volksgezondheid, natuur, milieu en recreatie en voorzieningen. Knevelen tot de dood er op volgt. En dat is het Doel- of beter Doem-scenario.
GroenLinks dient een amendement in om heroverweging aangaande LPM mogelijk te maken, bij gelijktijdige reservering van gelden voor de leefbaarheid van Moerdijk. Al eerder vonden wij het voorstel niet rijp voor behandeling.