DEN BOSCH - Provinciale Staten heeft vrijdag 10 juli besloten om het debat over het investeringsprogramma van de opbrengst van de verkoop van Essent uit te stellen tot na de zomervakantie. Als argument werd de overvolle agenda aangevoerd. Ook de uitspraak van de rechtbank in Arnhem die de constructie rond de kerncentrale Borssele afkeurde die Essent en RWE hadden bedacht, speelde hierbij een rol.

De kerncentrale van Borssele, ondergebracht in exploitatiemaatschappij EPZ, is voor de ene helft eigendom van energiebedrijf Delta en voor de andere helft van Essent. In het verleden is in een zogeheten 'kwaliteitseis' vastgelegd dat de zeggenschap over de kerncentrale alleen in handen mag zijn van de overheid. Bij verkoop van de aandelen Essent aan RWE wordt niet meer aan deze eis voldaan, aldus het oordeel van de Arnhemse rechter.

Splitsen
RWE en Essent hadden samen een constructie bedacht om dit probleem te omzeilen door het aandeel van Essent in de kerncentrale Borssele op te splitsen in een economisch en een juridisch eigendom. RWE zou dan alleen economisch eigenaar worden van de kerncentrale. Een aparte vennootschap zou vervolgens de juridische eigenaar van de kerncentrale worden.

Volgens de rechter drukt de 'kwaliteitseis' de maatschappelijke opvatting uit dat nutsvoorzieningen van een algemeen belang zijn en dat deze belangen door overheden moet worden behartigd. Deze kwaliteitseis stond tot voor kort in de statuten van alle Nederlandse energiebedrijven die in overheidshanden zijn.

Bodemprocedure
Tijdens het kort geding stelde een advocaat namens Essent dat de overname van Essent door RWE opengebroken zou moeten worden indien Delta in het gelijk zou worden gesteld en dat daardoor het risico groot was dat de complete overname zal worden afgeblazen. Na de uitspraak van de rechter reageerde de advocaat milder, uitte zijn teleurstelling en gaf aan in overleg te treden met Delta over de ontstane situatie. Het kort geding wordt nu vervolgd door een bodemprocedure.

De aandeelhouders van Essent (gemeenten en provincies) gaven in hun eerste reactie aan dat de consequenties van de uitspraak van de Arnhemse rechter nog onduidelijk zijn. Gedeputeerde Onno Hoes (Milieu, Brabant) meldde daarentegen al tijdens de vergadering van Provinciale Staten dat de overname van Essent door het Duitse RWE gewoon door gaat.

Complex
''Er is geen sprake van dat de deal wordt afgeblazen'', aldus Hoes. Hij nuanceerde de eerder door Essent en RWE geuitte dreigementen en grote woorden in de rechtszaal. Al met al kan de conclusie worden getrokken dat de toch al complexe verkoop van Essent alleen maar ingewikkelder is geworden. Zeker met de wetenschap dat in september de Tweede Kamer de nieuwe Kernenergiewet nog gaat behandelen en intussen een motie is aangenomen dat Borssele in publieke handen moet blijven.