De Statenfractie van GroenLinks heeft zich hevig verzet tegen een onaf en verwoestend natuurakkoord tussen de provincies en staatssecretaris Henk Bleker van Landbouw. Met de PvdA, Partij voor de Dieren, 50PLUS en de Onafhankelijke Statenfractie diende GroenLinks een voorstel in dat ervoor zou zorgen dat het natuurakkoord in Brabant niet desastreus uitpakt. Deze vier uitgangspunten voor het Brabantse natuurbeleid zijn echter verworpen.Het natuurakkoord is aangenomen, doordat een meerderheid van de coalitiepartijen VVD, CDA en SP en oppositiepartij PVV gisteravond alsnog instemden met het natuurakkoord. In december stemde de PVV nog tegen en de SP verdeeld, waardoor in Brabant een meerderheid tegen het akkoord ontstond. Twee van de vier tegenstemmers in de SP-fractie hebben intussen het veld geruimd. Ditmaal stemde de fractie unaniem in met het akkoord en de uitvoeringsafspraken. De SP-fractie was tijdens het debat zelfs de grootste verdediger van het natuurakkoord.

 

Voorzitter. Na 9 december, de Statenvergadering in Brabant waarin de meerderheid van Provinciale het natuurakkoord verwierp, stemden ook Drenthe, Friesland en Groningen tegen het natuurakkoord. Flevoland stelde de stemming uit. Rijk en IPO gingen opnieuw om tafel .

Op 8 februari bereikten het Rijk en een delegatie provinciebestuurders overeenstemming over uitvoeringsafspraken van het natuurakkoord. Dat is op zijn minst bijzonder, want was het niet staatssecretaris Bleker die in december zei dat het akkoord van tafel was wanneer er één provincie tegen zou stemmen?

"In het nieuwe akkoord komt minder grond beschikbaar voor natuur en is er de eerste jaren ook beduidend minder geld." Dat zijn niet mijn woorden, maar van de Drentse gedeputeerde Munniksma, die deel uitmaakte van de onderhandelingsdelegatie die het natuurakkoord met Bleker sloot.

“Oude wijn in nieuwe zakken.” Zo kenschetste SP-Kamerlid Van Gerven het nieuwste chantageakkoord dat staatssecretaris Bleker heeft gesloten met de IPO-bobo's van het CDA en de VVD. Voorzitter, ook dit laatste zijn niet mijn woorden, maar van SP-Kamerlid Henk van Gerven, gisteravond tijdens het Kamerdebat.

Een chantageakkoord. Of zal ik maar weer over dictaat spreken, zoals de Brabantse Gedeputeerde Van den Hout tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer zei?

Voorzitter, we spreken vanavond opnieuw over een slecht dictaat. Een afbraakdictaat.

Een dictaat waarin natuurgebieden in de uitverkoop worden gedaan.

De achteruitgang van de soortenrijkdom in Nederland voortgaat.

Bij gebrek aan voldoende middelen, internationale verplichtingen niet kunnen worden gehaald.

Een dictaat waarin de structuur uit onze ecologische hoofdstructuur wordt gesloopt. Geplande natuur bijna ter grootte van de provincie Utrecht wordt geschrapt.

Zelfs voor de zeer geringe verwerving- en inrichtingsopgave is te weinig geld, of ruilgrond beschikbaar. De grond-voor-grondregeling levert op grond van een eenvoudig sommetje circa 500 miljoen op, tegen geschatte kosten voor verwerving en inrichting van rond de 900 miljoen. Een gat van 400 miljoen euro.

De resterende natuur kan nog niet eens verantwoord worden beheerd. Er is nog steeds te weinig geld voor het beheer van de bestaande natuur: staatssecretaris Bleker stelt 105 miljoen beschikbaar, terwijl er volgens alle deskundigen 250 tot 300 miljoen nodig is.

De dekking van dit dictaat is onduidelijk en naar schatting volstrekt onvoldoende.

Gisteravond tijdens het Kamerdebat vroeg mijn partijgenoot Rik Grashoff naar het financiële plaatje. Staatssecretaris Bleker weigerde dit te geven. En waarom niet? Omdat daar volgens hem bij de provincies geen behoefte aan bestaat! Van die opmerking viel ik bijna van mijn stoel. Er is een en al onhelderheid over de dekking. Levert grond-voor-grond nu wel of niet voldoende geld op? Wanneer en hoe komt het geld beschikbaar? En de staatssecretaris zei gisteravond met droge ogen dat er geen behoefte is aan die informatie. Mijn vraag aan Gedeputeerde Staten is of de provincie Noord-Brabant deze lezing onderschrijft en echt geen behoefte heeft aan een compleet en gespecificeerd financieel plaatje?

Verantwoordelijkheden tussen Rijk en provincie worden rommelig en onlogisch toegedeeld.

Zelfs na twee toelichtingen, is het enige wat écht duidelijk is, dát het onduidelijk is.

Dit dictaat draagt daarmee een wereld aan blijvende conflictstof in zich;

tussen het Rijk en de provincies,

maar ook tussen de Europese Commissie en het Rijk,

of tussen het Rijk en de provincies enerzijds en de natuurorganisaties anderzijds.

Het is een stukje bestuurlijk broddelwerk. Feiten lijken er niet toe te doen.

Niettemin verwacht Bleker dat alle provincies zullen meewerken. Met provincies die dat niet doen, zal op ,,strikte manier via de wet worden afgerekend'', zei hij. De chantage neemt ongekende vormen aan.

Voorzitter, ik heb er genoeg van. Genoeg van een Rijksoverheid die de natuur ziet als sluitpost en de provincies opzadelt met een onaf en verwoestend natuurakkoord. Dat is dan ook de reden dat we de motie van de PvdA ‘Eens, maar nooit weer. Oproep tot constructief overleg.’ mee indienen.

Wat voor GroenLinks voorop staat, is dat de Brabantse natuur niet mag lijden onder de impasse die dreigt te ontstaan rondom de decentralisatie van het natuurbeleid.

Het dictaat hoeft niet tot kapitaalvernietiging en schade aan de Brabantse natuur te leiden, wanneer de provincie Noord-Brabant zelf de bal oppakt.

Daarom hebben we samen met PvdA, de Partij voor de Dieren, 50Plus, de Onafhankelijke Statenfractie een amendement opgesteld, waarin 4 uitgangspunten voor het Brabants natuurbeleid worden genoemd.

In lijn met het bestuursakkoord blijft de realisatie van de complete ecologische hoofdstructuur het uitgangspunt. De realisatie wordt over meerdere jaren gespreid;

Adequaat beheer van de natuur staat voorop. De provincie stelt voldoende middelen beschikbaar om te voldoen voor natuurbeheer;

Misschien wel het meest fundamentele punt: Brabantse natuur mag niet worden omgezet in maïsvelden! De provincie zet gronden voor de EHS die met eigen middelen zijn aangekocht, zo effectief mogelijk in voor realisatie de EHS. Ook voor bestaande natuur binnen de EHS, die door het Rijk wordt aangeboden, zal de provincie zich maximaal inspannen om de natuur te beschermen en te beheren.

Gronden reeds in bezit van terreinbeherende organisaties worden alleen op basis van vrijwilligheid ingezet volgens de grond-voor-grond-regeling. Het is toch van de zotte om iets te denken kunnen verkopen wat niet van jou is? In wat voor land leven we?

Voorzitter, met dit amendement laat de oppositie zien dat wíj in ieder geval constructief willen samenwerken, in het belang van Brabant! De centrale vraag vanavond is dan ook: wat is het beste voor de Brabantse natuur? Kunnen we samen uitgangspunten vaststellen zodat we zeker weten dat dit dictaat niet desastreus uitpakt voor de Brabantse natuur?

Ik hoor graag van de gedeputeerde per onderwerp hoe het college tegenover ons amendement staat.