Volgens sommige partijen is het nieuwe Brabantse bestuursakkoord een GroenLinks sprookje. Onze fractievoorzitter Patricia Brunklaus vindt van niet: “Veel mooie woorden over vergroening, verduurzaming, energie… maar weinig geld om daad bij woord te voegen.”

Op Twitter kreeg ze meteen bijval: ‘GroenLinks daagt SP uit in het linkse politiek’ en ‘PvdA uit in duurzaamheid’. Hieronder haar spreektekst in de PS-vergadering van 22 mei.

Twee maanden na de verkiezingen is de rituele dans gedanst en zijn de partners aan elkaar verbonden. Het huwelijk met het CDA is op de klippen gelopen en de paarsplusplus coalitie gaat de wittebroodsweken in. Ik zag ze stralen bij de presentatie van het bestuursakkoord. GroenLinks werd blij bij de presentatie van de plannen. Veel groen, stappen op het gebied van energie, kansen voor windmolens, veel investeren in werkgelegenheid, circulaire economie en natuurlijk het allermooiste: de Ruit lag eruit. Geen plannen meer om het prachtige Dommeldal kapot te maken voor de aanleg van een weg. Zoals door sommige partijen werd gezegd: Het lijkt wel een GroenLinks sprookje. Maar is dat het ook?

Na veel gepuzzel – waarbij het onderhandeldossier veel informatie gaf, dus dank voor deze openheid van zaken - hebben we de laatste pagina’s uit Beweging in Brabant kunnen analyseren en wat blijkt….veel mooie woorden over vergroening, verduurzaming, energie… maar weinig geld om daad bij woord te voegen. Van de vier partners heeft de VVD het meeste kunnen claimen uit hun programma. Geen verhoging van de opcenten wel veel investeren in wegen. En 150 miljoen voor het economische programma de helft van de investeringen voor vier jaar.

De SP zit op groen en cultuur & samenleving. Eigenlijk wilde de SP veel geld voor de natuurdoelstellingen en de invoering van de PAS.  Maar kreeg dat niet. En samenleving en cultuur worden uitgekleed. Toch wil ik de SP feliciteren. Na vier jaar van weggeven van de Ruit hebben jullie je rug weer recht gebogen. Met veel geluk zijn jullie door het oog van de naald gekropen. Kunnen wij jullie de komende vier jaar weer gaan zien als echte SP’ers, die sociaal en links zijn?

Wat heeft D66 - zeven zetels en een echte winnaar - binnen gehaald? Van de veel gehoorde uitspraak Investeren in werkgelegenheid door woningisolatie is weinig over gebleven. Wel geteld 8 miljoen. Om jullie hierbij een steuntje in de rug te geven dienen wij drie moties in [net als de andere moties van de andere oppositiepartijen zijn deze aangehouden tot de inhoudelijke discussie over het Bestuursakkoord in september].

Heel dapper dat D66 het landbouwdossier gaat trekken. Daar hebben wij wel vertrouwen in. Gaat D66 laten zien dat we klaar zijn met al dat “gepraat over”. En doorpakken in de Peel. We gaan jullie scherp houden, opdat de mensen in de Peel weer hoop en vertrouwen krijgen in de toekomst.

En dan de kleine broer, de PvdA. Een grote verliezer, van 7 naar 4 zetels. En dan nu ontzettend tevreden. Dat de PvdA aan de onderhandelingstafel kwam heeft zij te danken aan het CDA, die liever met de PvdA wilde dan met onze partij. Gaan jullie je aan je beloftes houden, zoals het uitvoeren van de motie Geen Vee erbij? Met Ruimtelijke ordening in de pocket kunnen jullie samen met D66 werken aan beter kansen voor het Brabantse platteland.

Dan moet me nog iets van het hart: Was het anno 2015 echt niet mogelijk om nog minstens twee goede vrouwen te vinden? Drie-drie, een betere balans. Welk signaal geven de vier partijen hiermee af aan de Brabantse samenleving. In deze tijd 5 mannen en maar één vrouw!

En dan nu enkele opmerkingen over de 10 punten uit Brabant in Beweging

  1. Vernieuwing door Veerkracht van de arbeidsmarkt, circulair maken van de economie, verduurzamen van de landbouw en verminderen van de onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen zijn de speerpunten. Hoe doorleeft zijn deze kreten? Kunnen Brabanders aan de slag en wordt de beweging van  onderop gesteund?! GroenLinks vindt het veel theorie. Waarom zoveel experimenteren als er al zoveel goede voorbeelden te vinden zijn? En waarom circulair maken van de economie als clean tech zien, terwijl dit om een hele indringende aanpak van coöperatieve samenwerking vraagt en een toekomstvisie op hergebruik.
  1. Werkloosheid terugdringen met aandacht voor West-Brabant. Waarom niet concreet genoemd hoeveel banen gaat dit opleveren voor de vele jonge en ook oudere werklozen in Brabant? Een gemiste kans dat deze nieuwe coalitie de energietransitie niet ziet als banenmotor. Omdat wij vinden dat de BOM veel beter bereikbaar moet worden voor alle Brabanders dienen wij een mote in.
  1. Bij innovatie willen we een tip meegeven: Bezie dit vooral niet alleen vanuit de techniek. Maar juist vanuit de gebruikers. Bij de Big Data missen wij de link met de landbouw. Daar ligt een kans voor verduurzaming
  1. Geen Ruit meer. Nog wel veel asfaltplannen. Ongelijkvloerse kruisingen die ‘toekomstbestendig gedimensioneerd’ zij zoals tussen Den Bosch en Asten zijn opmaten voor toekomstige snelwegen. Zit dat achter de plannen? Slim om 60 miljoen voor onderhoud van wegen uit het Spaar- en infrafonds te halen, dat gelukkig weer een mobiliteitsfonds wordt Wel of geen uitbreiding van Eindhoven Airport. En wordt het goederenvervoer per spoor veiliger? Graag duidelijkheid.
  1. Bij Brabant vergroent zijn wij – ondanks de goede ambities -niet happy met de gekozen insteek: Natuur wordt nog erg vanuit gebruikswaarde beschouwd. Niet vanuit het idee dat natuur intrinsieke waarde heeft, de ambities op het gebied van biodiversiteit. GroenLinks kiest niet voor pretnatuur, maar voor echte natuur.Waarom lezen we geen letter over het voldoen aan de klimaatdoelstellingen in 2020. Gaat deze coalitie nu echt werk maken van een verlaging van de stikstof en de verbetering van ons oppervlaktewater.

Als laatste: Men wil de landbouw gaan zien als gewone economische sector. Betekent dit dat alle megastallen op industrieterreinen komen te staan. Daar gelooft GroenLinks niets van! Wij willen een landbouw in balans met de omgeving.

Voorzitter, te weinig tijd om al onze kritieken op te noemen. Maar daar hebben we de komende vier jaar nog genoeg tijd voor. Onze conclusie Geen Groenlinkssprookje, wel een ondernemersprogramma met een groene en sociale verdieping.

Op de vele vragen die werden gesteld bij het akkoord konden de coalitiepartijen weinig reactie geven. Heel duidelijk werd het dat dit akkoord echt alleen op hoofdlijnen is uitgewerkt. De nieuwe coalitie gaf aan ook ruimte te willen laten voor de oppositiepartijen om te helpen bij de invulling ervan. Een mooi streven vindt GroenLinks, maar het duurt zo wel erg lang voordat we meer inzage krijgen in de verder plannen. Samen met andere partijen werd er een motie ingediend om dit debat voor de zomer te houden. Dat lukte niet en nu staat het Staten brede debat in de planning voor na het zomerreces.