Onder deze titel publiceert het bestuur informatie over feitelijke ontwikkelingen op GroenLinkse thema’s in Brabant. Het gaat om korte teksten met verwijzingen naar informatiebronnen. Paul Matthijssen (GroenLinks lid uit Tilburg) verzamelt deze informatie voor ons en zet die op een rij. Vragen of suggesties zijn welkom via brabant@groenlinks.nl
GroenLinks is voor meer schone energie. Daarbij ondersteunt zij het Klimaatakkoord, dat in 2019 door meer dan 100 organisaties is gesloten. Hoe staat het met de uitwerking van het Klimaatakkoord in Brabant ? In dit stuk vind je een overzicht.
De uitwerking vindt plaats in de Regionale Energie Strategie (RES). Dit gebeurt in een landelijk dekkend programma waarin het land werd opgedeeld in 30 regio’s. Vier hiervan liggen in Brabant, de bekende subregio’s West, Midden, Noordoost en Zuidoost. De onderliggende stukken vind je hier. https://www.klimaatakkoord.nl/themas/regionale-energie-strategie/documenten/publicaties/2019/06/28/klimaatakkoord-hoofdstuk-res
De werkgroepen die met de uitwerking aan de slag gingen, werden al snel RES-sen genoemd. De RES-sen zijn samenwerkingsverbanden van gemeenten op energiegebied. Zij werken samen met netbeheerders (voor gas, elektriciteit en warmte), het bedrijfsleven en waar mogelijk bewoners om de doelen te realiseren.
Doel is de opwekking van duurzame elektriciteit (35 TWh in heel Nederland), de warmtetransitie in de gebouwde omgeving (van fossiele naar duurzame bronnen) en de daarvoor benodigde opslag- en energie-infrastructuur. In het Klimaatakkoord zijn doelstellingen geformuleerd, uitgesplitst naar wind, zon, biomassa en warmte. In dit artikel worden verschillende eenheden gebruikt: Terawattuur (TWh) voor opgewekte elektriciteit, Megawatt (MW) voor opgesteld vermogen en Petajoule (PJ), de maat voor energie. De RES-sen inventariseren warmtebronnen die als input voor een warmtenet gebruikt kunnen worden en inventariseren mogelijke locaties voor wind- en zonne-energie.
De RES-sen hebben inmiddels allemaal plannen uitgewerkt, die getoetst worden door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Het totaal moet immers voldoen aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord.
Hieronder volgt een korte beschrijving van de vier Brabantse RES-sen, waarbij duidelijk wordt dat aanpak en uitwerking echt verschillend zijn.
Meer informatie over die RES-sen vindt je hier: www.energiewerkplaatsbrabant.nl. Meer achtergrondinformatie kun je vinden op https://vng.nl/nieuws/versnellingsprogramma-verduurzaming-gebouwde-omgeving
West-Brabant
De zestien gemeenten van West-Brabant hebben een filmpje gemaakt, waarin ze uitleggen hoe en waar duurzame elektriciteit opgewekt kan worden, over de verduurzaming van de warmtevoorziening, zonder aardgas, en over de uitbreiding van de energie-infrastructuur binnen de regio. Je vind het filmpje hier: https://www.youtube.com/watch?v=OstXYZawmNY
Zo wordt er geïnventariseerd welke warmtebronnen er zijn in West-Brabant voor warmtenetten. Het waait goed in West-Brabant, dus moet er gezorgd worden voor locaties waar deze windmolens komen. Ze buigen zich ook over de vraag hoe er meer zonne-energie kan komen. De energieregio organiseert een ‘Brabant praat’ burgerforum. Het forum buigt zich over de vraag hoe de duurzame energiebronnen eerlijk te verdelen. Ze organiseerden een werkatelier ‘versnellen lokale energietransitie’. Doel is om meer burgers te laten participeren in lokale energiecoöperaties. Je vind het team hier: https://energieregiowb.nl/ .
Midden-Brabant
Negen gemeenten werken samen in Midden-Brabant. Zij hebben het plan ontwikkeld om een publiek ontwikkelbedrijf op te richten voor de wind- en zonneparken. De regio Hart van Brabant stelt zich ten doel van de landelijk afgesproken 35 TWh, 1 TWh in midden-Brabant te realiseren. Zij wil dit doel onder andere realiseren middels 6,3 Petajoule windenergie, 5,9 PJ zonne-energie, 2 PJ biomassa en 1 PJ geothermie. Tot medio januari 2023 vindt de definitieve besluitvorming plaats door de deelnemende gemeenten en de provincie over de mogelijke oprichting hiervan. Waalwijk heeft al aangegeven hierin zijn eigen weg te gaan. Als enige van de vier RES-sen stelde deze regio ook een klimaatagenda vast. Hierin staan 25 projecten beschreven waarin ook thema’s als droogte en wateroverlast worden behandeld. Daarnaast wordt in kaart gebracht hoe en waar energie bespaard kan worden, ook achter de voordeur bij particulieren. Hiertoe hebben ze o.a. in Oisterwijk en Hilvarenbeek lokale energiecoöperaties opgericht om met energieklussers mensen daarbij te helpen. In Tilburg is een klimaatfonds opgericht voor burgers die extra ondersteuning behoeven. Verder is er een taskforce opgezet om de congestie op het elektriciteitsnet aan te pakken in overleg met Enexis en Tennet. Dit om de aanvragers van zonneparken b.v. op daken die in de wacht stonden vooruit te helpen. De RES met extra component ‘klimaat’ (REKS) is ondergebracht bij het regiobestuur www.regio-hartvanbrabant.nl
Noordoost-Brabant
In Noordoost-Brabant werkt men aan een plan voor zonnepanelen langs de A59. De gemeenten Bernheze en ’s-Hertogenbosch gaan uitzoeken wat de mogelijkheden hiertoe zijn langs deze rijksweg. Er wordt een onderzoek gestart naar potentiegebieden voor wind- en zonneenergie, waarin sommige gemeenten al heel ver zijn, andere niet. Met de huidige plannen kan de doelstelling van 1,6 TWh duurzame energie in Noordoost-Brabant niet gehaald worden. Er is dus werk aan de winkel. Ook dit RES wil werken aan het oplossen van netcongestie. De website van het RES-team Noordoost-Brabant vind je op www.energiewerkplaatsbrabant.nl.
De RES Noordoost-Brabant heeft verder o. a. een overzicht opgesteld van fondsen en subsidies: https://energiewerkplaatsbrabant.nl/res/res+noordoost+brabant/informatie+over+de+res+nob/default.aspx
Zuidoost-Brabant
In deze regio die officieel de metropoolregio Eindhoven heet, hebben de 21 gemeentebesturen het plan goedgekeurd aan welke projecten wordt gewerkt. De projecten zijn onderverdeeld vier categorieën: fondsen en financiële participatie, besparing, duurzame warmte, en nieuwe duurzame energiesystemen. Net zoals in de andere regio’s inventariseren ze bruikbare warmtebronnen en kijken ze waar er het best wind- en zonne-energie kan worden gepland en waar energie bespaard. Ook deze regio heeft een filmpje gemaakt: https://vimeo.com/692227978?embedded=true&source=vimeo_logo&owner=123677357
In Zuidoost-Brabant werkt elke gemeente de plannen zelf uit. Op een aantal thema’s wordt samengewerkt wanneer dat meerwaarde heeft. Zo is er b.v. een project voor goedkope leningen voor isolatie. https://energieregiomre.nl/uitvoering/default.aspx
23-12-2022